Wi-Fi (Wireless Fidelity) IEEE 802.11 standartlariga asoslangan qurilmalarga ega simsiz mahalliy tarmoq texnologiyasidir. Wi-Fi logotipi Wi-Fi Alliance kompaniyasining savdo belgisidir. Wi-Fi qisqartmasi ostida (inglizcha Wireless Fidelity iborasidan, so‘zma-so‘z “simsiz aniqlik” deb tarjima qilishi mumkin) hozirda radiokanallar orqali raqamli ma'lumotlar oqimini uzatish uchun standartlarning butun oilasi ishlab chiqilmoqda. Asosiy Wi-Fi diapazonlari
2,4 gigagertsli (2412-2472 MGs), 5 gigagertsli (5160-5825 MGs) va 6 gigagertsli (5955-7115 MGs). Wi-Fi signalini kichik quvvatda ham uzoq masofaga uzatish mumkin, lekin oddiy Wi-Fi routerdan uzoq masofadagi Wi-Fi signalini olish uchun kuchaytirish koeffitsienti уuqori bo‘lgan antenna (masalan, parabolik antenna) kerak.
Odatda, Wi-Fi tarmog‘ining sxemasi kamida bitta kirish nuqtasini va kamida bitta mijozni o‘z ichiga oladi. Shuningdek, kirish nuqtasi ishlatilmaganda 2ta mijozni nuqta-nuqta orqali yoki tarmoq adapterlari yordamida “to‘g‘ridan-to‘g‘ri” ulash mumkin. Kirish nuqtasi o‘zining tarmoq identifikatorini (SSID) maxsus signal paketlari yordamida har 100 msda 0,1 Mbit/s tezlikda uzatadi. Shuning uchun 0,1 Mbit/s Wi-Fi uchun eng past maʼlumot uzatish tezligi hisoblanadi. Tarmoqning SSID-ni bilib, mijoz ushbu kirish nuqtasiga ulanish mumkinligini bilib olishi mumkin. Bir xil SSIDga ega ikkita kirish nuqtasi qamrov hududiga kirsa, qabul qiluvchi signal darajasi ma’lumotlariga asoslanib, ular orasidan tanlashi mumkin. Wi-Fi standarti mijozga ulanish mezonlarini tanlashda to‘liq erkinlik beradi.
Biroq, Wi-Fi standarti simsiz mahalliy tarmoqlarini qurishning barcha jihatlarini tavsiflamaydi. Shu sababli, har bir uskuna ishlab chiqaruvchisi bu muammoni o‘ziga xos tarzda hal qiladi, u yoki bu nuqtai nazardan eng yaxshi deb hisoblagan yondashuvlarni qo‘llaydi. Shuning uchun simsiz lokal tarmoqlarni qurish usullarini tasniflash zarurati tug‘iladi.
Kirish nuqtalarini yagona tizimga birlashtirish usuliga ko‘ra biz quyidagilarni ajratib ko‘rsatishimiz mumkin:
• Avtonom kirish nuqtalari (shuningdek, mustaqil, markazlashtirilmagan, aqlli deb ataladi),
• Kontroller nazorati ostida ishlaydigan kirish nuqtalari (shuningdek, “yengil”, markazlashtirilgan deb ataladi),
• Nazoratchisiz, lekin avtonom emas (kontrolsiz boshqariladi).
Radiokanallarni tashkil qilish va boshqarish usuliga ko‘ra simsiz mahalliy tarmoqlarni ajratish mumkin:
• Statik radiokanal sozlamalari bilan,
• Dinamik (moslashtirilgan) radiokanal sozlamalari bilan,
• Radiokanallarning “qatlamli” yoki ko‘p qatlamli tuzilishi bilan.
TYAB 1-toifali muhandisi Feyzullayev A.A.
